Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti

Türkiye’nin Türk dünyası ile arasında köprü görevi gören Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti hakkında kısa bilgi sunmak istiyorum. Bu tarihi Türk toprağı hakkında malesef ülkemizde çok fazla bilgi bulunmamaktadır.

Nahçıvan Hakkında

Azerbaycan Cumhuriyeti 1995 yılında referandum yoluyla kabul edilen yeni anayasa esasen Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti Azerbaycan Cumhuriyeti sınırları içinde özerk devlettir.

Özerk devletin kendi anayasası, Yüksek Meclisi, Bakanlar Kurulu ve Yüksek Mahkemesi vardır. Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti Yüksek Meclisi 45 milletvekilinden oluşur.

Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti resmi bilgiler

Resmi isim: Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti
Kurulduğu tarih: 9 Şubat 1924
Başkent: Nahçıvan
Yüzölçümü: 5502.75 km2
Devlet dili: Azerice – Azerbaycan Türkçesi
Nahçıvan Para Birimi: Manat
Nüfus: 449.000 (01.01.2017 itibariyle)

Nahçıvan Tarihi

Tarihi Azerbaycan toprağı olan Nahçıvan, dünyadaki ilk insan yerleşim yerlerinden biridir. Azerbaycan halkı bu ülkede eski ve zengin bir kültür yaratmıştır. Nahçıvan, aynı zamanda dünyanın en eski kültür merkezlerinden biridir. Azerbaycan halkının zengin tarihi, bilimsel ve kültürel mirası bu topraklarda oluşuyor.

Sovyet iktidarının 28 Nisan 1920’de Bakü’de ve 28 Temmuz’da Nahçıvan’da ilan edilmesi ve ardından ve Azerbaycan toprağı olan Zengezur’un Ermenistan’a devredilmesi Nahçıvan özerkliği sorununu gündeme getirdi. Sovyet iktidarının 29 Kasım 1920’de Ermenistan’da ilan edilmesinden sonra Ermeni SSR hükümeti de Nahçıvan’ı Ermenistan topraklarına katmak için yeni girişimlerde bulundu.

Türkiye, Nahçıvan’ın Azerbaycan’da özerklik statüsü kazanmasında büyük rol oynamıştır. 16 Mart 1921 tarihli Moskova Antlaşmaları ve 13 Ekim 1921 tarihli Kars Antlaşması, Nahçıvan’ın kaderinin çözümünde önemli bir rol oynadı. 9 Şubat 1924’te Nahçıvan Özerk Bölgesi, Sovyetler Birliği içindeki Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti olarak dönüştürüldü.

Nahçıvan sözünün anlamı

Alimler Nahçıvan kelimesinin kökenini çeşitli yollarla açıklarlar. Halk etimolojisine ve tarihi kaynaklara göre Nahçivan kelimesi, “Nakşı Cahan”, “dünyanın nakışı”, “dünyanın bezeyi” kelimesinden oluşmuştur. Başka bir efsaneye göre, Nahçıvan toponyumu, Hz. Nuh ile ya da daha doğrusu, “Nuh’un takipçilerinin yeri”, “Nuh’un takipçileri” anlamına gelen “Nuhçuvan” ile ilişkilidir. Nuh Peygamberin mezarı da Nahçıvan’dadır.

Nahçıvan’ın Başkenti

Yukarıda da belirttiğimiz gibi Nahçıvan Özerk Cumhuriyettir. Nahçıvan’ın başkenti aynı isimli Nahçıvan şehridir.

Nahçıvan nereye bağlıdır?

Nahçıvan’la ilgili en çok sorulan sorulardan birisi de Nahçıvan nereye bağlıdır sorusudur. Nahçıvan Azerbaycan Cumhuriyetine bağlı özerk bir devlettir. Bu durum Moskova ve Kars anlaşmaları ile kayıt altına alınmıştır. Bu şekilde özerklik verilmesinin amacı ise Sovyet Rusyasının Nahçıvan’ı Ermenistan topraklarına katmak niyetinden kaynaklanmaktadır.

Nahçıvan Sınır Kapısı

Türkiye ile Nahçıvan arasında 12-13 km bir sınır bulunmaktadır. Türkiye’nin en kısa sınırı buradadır. Nahçivan sınırının zamanında Mustafa Kemal Atatürk tarafından “bizzat kendi parasıyla” İran’dan satın aldığı topraklardan oluştuğu biliniyor. Bu topraklar şu an Nahçivan sınırını oluşturuyor. Nahçıvan sınır kapısı ismi ise Dilucu Sınır Kapısı olarak geçmektedir.

Nahçıvan Resimleri

• 

• 

• 

• 

• 

• 

Nahçıvan Mutfağı

Çok zengin ve çeşitli olan Nahçıvan mutfağından bazı yemekler ve tatlılar. Özellikler Azeri isimlerinin yazıyoruz ki olur da Nahçıvan’a gidecek olursanız kolaylıkla bulup yiyebilesiniz.

• Qozlu Ordubad dürmeyi
• Paxlava
• Şekerbura
• Arzuman küfte
• Ciyer kabab
• Cüce kabab
• Cızbız
• Dolma kabab
• Kelem dolması
• Yarpaq dolması
• Toyuq şorbası
• Piti
• Göy kükü
• Xaş
• Küftebozbaş
• Soyutma
• Lüle kabab
• Ovdux
• Parça bozbaş
• Toyuq kabab
• Tava kabab
• Tike kabab
• Toyuq plov
• Qutab
• Qızılgül mürebbesi
• Qoz mürebbesi
• Limon şerbeti
• Erik mürebbesi
• Qarpız mürebbesi

Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti meclis başkanı

Nahçıvan meclis başkanı tarafından yönetilmektedir. Tüm bakanları ve diğer üst düzey devlet görevlilerini meclis başkanı atamaktadır. 1991-1993 yılları arasında Nahçıvan meclis başkanı olarak Haydar Aliyev görev yapmıştır. 1993 yılından günümüze kadar Vasif Talıbov bu görevi başarı ile sürdürmektedir.